ตะไคร้ ภาษาอังกฤษ (Lemongrass) เป็นพืชสมุนไพรจำพวกหญ้า ที่มีชื่อเรียกตามท้องถิ่นต่างๆ เช่น ภาคเหนือเรียก เยี่ยงเฮื้อ และภาคอีสานเรียก สิงไค เป็นต้น สมุนไพร นิยมนำมาประกอบอาหาร สรรพคุณของคะไคร้ ตะไคร้ สรรพคุณและประโยชน์ที่บางคนไม่ทราบเกี่ยวกับสมุนไพรไทยชนิดนี้เราได้รวบรวมข้อมูลสาระเกี่ยวกับตะไคร้มาให้อ่านกันในวันนี้
การทำอาหารไทยให้อร่อยจะต้องใส่ส่วนประกอบหรือวัตถุดิบให้ครบเครื่อง “ตะไคร้” ก็เป็นสมุนไพรอีกชนิดที่นิยมนำมาปรุงอาหารไทย ไม่ว่าจะเป็นอาหารประเภทต้มยำ ยำสมุนไพร หรืออาหารจานผัดทอดต่างๆ ซึ่งทำให้เราได้รับประโยชน์ของตะไคร้อีกด้วย เนื่องจากมีสรรพคุณทางยานั่นเอง และยังสามารถนำมาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันได้อีกด้วย
ตะไคร้ สรรพคุณและประโยชน์ สมุนไพรริมรั้วสารพัดประโยชน์
สรรพคุณทางตำรับยาไทยของตะไคร้
- ใบ มีรสหอมปร่า สามารถใช้เป็นยาลดไข้และช่วยลดความดันโลหิต
- ลำต้น มีรสหอมปร่า ช่วยแก้อาการเบื่ออาหาร โดยทำให้เจริญอาหารมากขึ้น พร้อมกับช่วยขับลมส่วนเกินในกระเพาะอาหาร ขับเหงื่อ แก้นิ่วและโรคเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะ
- ราก มีรสหอมปร่า ใช้เป็นยาแก้ไข้ บรรเทาอาการท้องเสีย และแก้ปวดท้อง
- เหง้า มีรสหอมปร่า ช่วยบำรุงไฟธาตุ บรรเทาอาการจุกเสียดแน่นท้อง ท้องอืด ท้องเฟ้อ ใช้แก้อาเจียนในหญิงที่กำลังตั้งครรภ์ อีกทั้งยังเหมาะสำหรับเป็นยาบำรุง และช่วยขับปัสสาวะหรือนิ่วอีกด้วย
- ทั้งต้น มีรสหอมปร่า ใช้ในการรักษาโรคหืด แก้ปวดท้อง แก้อหิวาตกโรค เป็นยาขับปัสสาวะ เมื่อใช้ร่วมกับสมุนไพรชนิดอื่นๆ จะเป็นยาบำรุงธาตุ ทำให้เจริญอาหาร และช่วยในการขับเหงื่อ
ประโยชน์ของตะไคร้
- บำรุงระบบประสาท
ในตะไคร้จะมีน้ำมันหอมระเหยที่ช่วยให้สมองและประสาทรู้สึกผ่อนคลาย ซึ่งมีการศึกษาและผลการวิจัยที่พิสูจน์แล้วว่า สามารถช่วยบำรุงระบบประสาทที่ทำให้สมองมีความสดชื่นปลอดโปร่ง โดยถ้าใช้น้ำมันหอมระเหยของตะไคร้ผ่านเตาอโรมาหรือผลิตภัณฑ์แปรรูปอื่นๆ จะสามารถใช้ได้ทันที แต่ถ้านำมานวดบนผิวหนัง จะต้องผสมกับน้ำมันที่เรียกว่า “น้ำมันตัวพา” หรือ Carrier oil เสียก่อน จากนั้นจึงค่อยนำมาหยดลงบนผิวหนังประมาณ 1 – 2 หยด จึงจะไม่ก่อให้เกิดอาการระคายเคือง
- บรรเทาอาการอักเสบ
ประโยชน์ของตะไคร้อย่างหนึ่งที่น่าสนใจและเป็นภูมิปัญญาโบราณ ซึ่งได้รับการสืบทอดมาถึงปัจจุบันนี้ก็คือ น้ำมันหอมของตะไคร้สามารถช่วยลดอาการอักเสบของกล้ามเนื้อ และอาการปวดเมื่อยตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย พร้อมกับช่วยลดอาการปวดข้อหรือโรคข้ออักเสบได้ดี โดยนำน้ำมันตะไคร้มาผสมกับน้ำมันสมุนไพรชนิดอื่นๆ สำหรับใช้นวดแก้อาการปวดเมื่อย ส่วนอาการปวดฟันให้ผสมน้ำมันตะไคร้กับน้ำสะอาดที่ใช้กลั้วปาก จะช่วยลดอาการอักเสบและแก้ปวดฟันได้
- ล้างสารพิษที่ตกค้างในร่างกาย
สารสำคัญในตะไคร้มีสรรพคุณในการขจัดสารพิษต่างๆ ในร่างกาย หรือที่เรียกว่า “การดีท็อกซ์” เพราะตะไคร้จะออกฤทธิ์ในการช่วยขับปัสสาวะและทำความสะอาดอวัยวะที่ใช้กรองของเสีย เช่น ไต ตับ ตับอ่อน และกระเพาะปัสสาวะ เป็นต้น เมื่อเรารับประทานตะไคร้ก็จะช่วยขับกรดยูริก ทำให้ปัสสาวะไม่ติดขัด และเป็นการล้างสารพิษอีกวิธีหนึ่ง
- เพิ่มประสิทธิภาพของระบบการย่อยอาหาร
ประโยชน์ของตะไคร้ที่ทำให้ผู้คนจำนวนมากนิยมรับประทานก็คือ คุณสมบัติที่ช่วยบรรเทาอาการท้องอืดท้องเฟ้อ ช่วยขับลม แก้อาการปวดท้อง ลดปริมาณและป้องกันการเกิดแก๊สในกระเพาะอาหารหรือลำไส้ อีกทั้งยังช่วยลดการเกิดตะคริวในลำไส้ รวมถึงลดความเสี่ยงที่จะทำให้ร่างกายมีอาการท้องเสีย ทำให้อาหารย่อยและดูดซึมได้มีประสิทธิภาพดี
- บำรุงผิวพรรณ
ในตะไคร้มีสารต้านอนุมูลอิสระ (antioxidant) จำนวนมาก จึงสามารถช่วยบำรุงผิวพรรณให้ดูเปล่งปลั่ง อ่อนเยาว์ ทำให้ผิวแข็งแรงมากขึ้น และยังช่วยลดสาเหตุการเกิดสิวหรือจุดด่างดำต่างๆ ได้เป็นอย่างดี ลดเลือนการเกิดริ้วรอยที่ทำให้แลดูแก่กว่าวัย
- บำรุงเส้นผม
เพียงแค่นำใบตะไคร้สดประมาณ 4 – 5 ใบ มาคั้นกับน้ำสะอาดเล็กน้อย แล้วกรองเอาแต่น้ำมาชโลมเส้นผมให้ทั่วศีรษะ จากนั้นหมักทิ้งไว้ 30 นาที จึงค่อยล้างออกแล้วสระผมตามปกติ วิธีนี้จะช่วยแก้ปัญหาผมร่วงและขจัดรังแคบนหนังศีรษะ แก้อาการคันหนังศีรษะ พร้อมกับช่วยป้องกันผมแห้งแตกปลาย ซึ่งในปัจจุบันได้มีการนำประโยชน์ของตะไคร้นี้มาผลิตเป็นแชมพู ครีมนวดผม และทรีทเม้นต์ เพื่อให้สะดวกต่อการใช้งานมากขึ้น
- เป็นแหล่งรวมสารอาหารที่สำคัญ
นอกจากเราจะนำตะไคร้มาใช้ประโยชน์ในการปรุงอาหารแล้วให้มีกลิ่นหอมและรสชาติอร่อยแล้ว ในตะไคร้ยังอุดมไปด้วยสารอาหารต่างๆ ที่จำเป็นต่อร่างกาย ทั้งวิตามินเอ วิตามินบี วิตามินซี ธาตุเหล็ก ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม สังกะสี แคลเซียม ทองแดง แมกนีเซียม และโฟเลต ซึ่งอาจกล่าวได้ว่าเป็นสมุนไพรสารพัดสารอาหารที่รวมไว้ในที่เดียว
- ไล่แมลง
บริเวณส่วนใบและลำต้นของตะไคร้จะมีน้ำมันหอมระเหย ซึ่งนับว่าเป็นประโยชน์ของตะไคร้ที่มีคุณสมบัติในการช่วยไล่แมลงได้ดี โดยนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์กำจัดแมลงได้หลากหลายชนิด เช่น สเปรย์ฉีดพ่น โลชั่นทาผิว เทียนหอม ธูปหอม และน้ำมันอโรมา เพราะกลิ่นหอมของตะไคร้จะช่วยไล่ยุงและแมลงสัตว์กัดต่อย หรือใช้ฉีดพ่นต้นไม้และผักสวนครัวเพื่อไล่แมลงทั่วไป โดยไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพร่างกายและไม่มีสารพิษตกค้างอีกด้วย
ตะไคร้เป็นพืชสมุนไพรที่ปลูกและขยายพันธุ์ได้ง่าย ซึ่งไม่ต้องการใช้พื้นที่มากมาย เพียงแค่ปลูกในกระถางก็สามารถใช้ได้เช่นกัน ด้วยประโยชน์ของตะไคร้ที่มีต่อสุขภาพและชีวิตประจำวันนี้เอง จึงทำให้ตะไคร้เป็นสมุนไพรริมรั้วบ้านที่มากสรรพคุณ อีกทั้งยังช่วยทำให้อาหารมีกลิ่นหอมและรสชาติอร่อย ช่วยให้เจริญอาหารมากขึ้นอีกด้วย