กระเจี๊ยบแดง ชื่อวิทยาศาสตร์ : Hibiscus sabdariffa L ภาษาอังกฤษ : Jamaican Sorel, Roselle. วงศ์ : Malvaceae มีเชื่อเรียกหลายชื่อตามพื้นที กระเจี๊ยบ กระเจี๊ยบเปรี้ย ผักเก็งเค็ง ส้มเก็งเค็ง ส้มตะเลงเครง กระเจี๊ยบแดง เป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณและประโยชน์หลายอย่าง เราได้รวบรวมสรรพคุณและประโยชน์ของกระเจี๊ยบแดง ที่น่าสนใจมาให้อ่านกันค่ะ
กระเจี๊ยบแดงเป็นสมุนไพรพื้นบ้านที่คนไทยนิยมนำมารับประทานเป็นอาหาร ไม่ว่าจะเป็นผลสดที่มีรสเปรี้ยวเพื่อนำไปปรุงรสในแกงส้ม หรือเคี่ยวกวนกับน้ำตาลทำเป็นแยมผลไม้ ส่วนดอกกระเจี๊ยบแดงยังสามารถนำมาต้มเป็นเครื่องดื่มที่ช่วยให้ชุ่มคอ แก้กระหายน้ำ และดับพิษร้อนในร่างกาย รวมถึงใบกระเจี๊ยบที่ใส่ในแกงส้มหรือรับประทานเป็นผักลวกจิ้มน้ำพริก
สรรพคุณและประโยชน์ของ กระเจี๊ยบแดง ที่คุณอาจไม่เคยรู้
สรรพคุณของกระเจี๊ยบแดง
- ยอดและใบ มีรสเปรี้ยว ใช้เป็นยาบำรุงธาตุ ยาระบาย ช่วยย่อยอาหาร ละลายเสมหะ ขับปัสสาวะ หรือนำใบมาล้างให้สะอาดแล้วโขลกให้ละเอียด จากนั้นนำมาพอกฝีและยังสามารถใช้ต้มเพื่อกรองเอาแต่น้ำมาชะล้างบาดแผล
- ใบ มีรสเปรี้ยว มีสรรพคุณเป็นยากัดเสมหะ ช่วยย่อยอาหาร ขับเมือกในลำคอให้ลงสู่ทวารหนัก ขับปัสสาวะ บำรุงโลหิตให้ไหลเวียนดี และช่วยแก้โรคพยาธิตัวจี๊ด
- กลีบเลี้ยง เป็นส่วนที่ผู้คนมักจะเรียกว่าดอกกระเจี๊ยบแดง มีรสเปรี้ยว เต็มเปี่ยมไปด้วยสรรพคุณทางยา เช่น ช่วยลดไข้ แก้ไอ ขับเสมหะ แก้กระหายน้ำ ช่วยย่อยอาหาร ขับเมือกมันให้ลงสู่ทวารหนัก ขับปัสสาวะ ละลายไขมันในหลอดเลือด เพิ่มปริมาณการหลั่งน้ำดีในตับ ใช้เป็นยาขับนิ่วในไตและขับนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ
- ผล มีรสจืด ใช้เป็นยาบำรุงธาตุ บำรุงร่างกาย แก้กระหายน้ำ บรรเทาอาการอ่อนเพลีย ลดไขมันในหลอดเลือดและรักษาแผลในกระเพาะอาหาร
- เมล็ด มีรสเมา ใช้เป็นยาขับเหงื่อ ยาระบาย ช่วยบำรุงธาตุและบำรุงกำลัง ลดไขมันในหลอดเลือด ขับน้ำดี แก้โรคทางเดินปัสสาวะ และช่วยกระตุ้นความรู้สึกทางเพศ
- ทั้งห้า / ทุกส่วนของต้น มีรสเปรี้ยว ใช้แก้พยาธิตัวจี๊ดและเป็นยาสำหรับขับเมือกมันให้ลงสู่ทวารหนัก
ประโยชน์ของกระเจี๊ยบแดง
- แก้กระหายน้ำ ดับพิษร้อน เมื่อนำกระเจี๊ยบแดงมาต้มกับน้ำดื่มแล้วใส่น้ำตาลเล็กน้อย น้ำกระเจี๊ยบจะเป็นน้ำสมุนไพรที่สามารถช่วยลดอุณหภูมิภายในร่างกาย ลดไข้ แก้ร้อนใน แก้ไอ ดับกระหายน้ำ ขับเสมหะ และบรรเทาอาการอ่อนเพลีย
- ต้านอนุมูลอิสระ ในกระเจี๊ยบแดงอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระประเภทสารแอนโทไซยานินและสารโพลีฟีนอล ซึ่งมีคุณสมบัติเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประสิทธิภาพสูง ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็ง พร้อมกับปกป้องเซลล์ต่างๆ ภายในร่างกายไม่ให้ถูกทำลายหรือเสื่อมสภาพก่อนวัย จึงทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่งแลดูอ่อนเยาว์
- ลดไขมันและลดน้ำหนัก เมื่อเรารับประทานกระเจี๊ยบแดงหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีสารสกัดจากกระเจี๊ยบแดงเป็นประจำ จะช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในหลอดเลือดและไขมันชนิดไม่ดี LDL รวมถึงช่วยลดการอุดตันของไขมันในหลอดเลือด และในขณะเดียวกันก็ยังช่วยเพิ่มปริมาณไขมันชนิดดี HDL พร้อมกับเผาผลาญไขมันส่วนเกินที่สะสมในร่างกายอีกด้วย
- อุดมไปด้วยสารไลโคปีน เป็นสารไฟโตนิวเทรียนท์ชนิดสีแดงที่อยู่ในกลุ่มเดียวกับบลูเบอร์รี่ แต่กลับมีปริมาณมากกว่าบลูเบอร์รี่ถึง 50% ซึ่งมีประโยชน์ในการช่วยสร้างภูมิต้านทานโรคและสามารถป้องกันหวัดได้ดี
- รักษาโรคความดันโลหิตสูง กระเจี๊ยบแดงสามารถช่วยบำรุงเลือดโดยช่วยป้องกันและรักษาโรคหลอดเลือดแข็งเปราะ ทำให้ระบบการไหลเวียนของเลือดดีขึ้น และช่วยลดความหนืดของเลือดให้น้อยลง
- ดูแลระบบการย่อยอาหาร ช่วยทำให้ระบบการย่อยอาหารมีประสิทธิภาพมากขึ้น และช่วยหล่อลื่นลำไส้ที่ทำให้อุจจาระมีลักษณะนิ่ม ถ่ายง่าย ท้องไม่ผูก รวมถึงยังมีฤทธิ์ในการฆ่าเชื้อโรคในลำไส้อีกด้วย
- บำรุงสายตา ใบอ่อนของกระเจี๊ยบแดงเป็นแหล่งรวมของวิตามินเอ ซึ่งมีส่วนช่วยในการบำรุงสายตา โดยทำให้การทำงานของสายตาเป็นปกติ สามารถมองเห็นได้ชัดเจนแม้แต่เวลากลางคืน
- เป็นยาขับปัสสาวะอ่อนๆ จากธรรมชาติ ช่วยดูแลระบบเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะ ขับปัสสาวะ ขับนิ่ว ขับน้ำดี และลดอาการปัสสาวะขัด
- บำรุงกระดูกและฟัน ในกระเจี๊ยบแดงอุดมไปด้วยแร่ธาตุแคลเซียม ซึ่งช่วยบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรงดี ลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคกระดูกพรุน โดยเฉพาะผู้หญิงที่อยู่ในวัยหมดประจำเดือน
- เป็นแหล่งวิตามินซีที่สำคัญ เพราะวิตามินซีในกระเจี๊ยบแดงจะช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทานโรค ดูแลผิวพรรณ และยังช่วยรักษาหรือป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟัน หรือที่เรียกกันว่าโรคลักปิดลักเปิด
- บำรุงระบบประสาท สารสำคัญในกระเจี๊ยบแดงจะช่วยบำรุงระบบประสาทให้ทำงานเป็นปกติ โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มักจะมีอาการชาตามปลายมือและเท้า อีกทั้งยังช่วยดูแลหัวใจให้แข็งแรงมากขึ้น
- ป้องกันโรคกระเพาะอาหาร ช่วยในการรักษาแผลในกระเพาะอาหารหรือลำไส้อักเสบ พร้อมกับช่วยป้องกันและลดความเสี่ยงในการเกิดโรคอีกด้วย
- บำรุงตับ สารสกัดของกลีบดอกกระเจี๊ยบสามารถช่วยลดอาการบวมและยับยั้งการผลิตสารอะฟลาท็อกซิน เพื่อปกป้องตับไม่ให้ถูกทำลายจากสารดังกล่าว
- ดูแลอาการวัยทองทั้งผู้หญิงและผู้ชาย สารสำคัญในกระเจี๊ยบแดงมีฤทธิ์คล้ายกับฮอร์โมนเอสโตรเจนที่พบในผู้หญิง จึงมีประโยชน์ในการบรรเทาอาการของผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน รวมทั้งยังช่วยป้องกันโรคต่อมลูกหมากโตในผู้ชายวัยทองด้วยเช่นกัน
กระเจี๊ยบแดงเป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณและประโยชน์ต่อร่างกายอย่างมากมาย แต่ถ้าหากได้รับในปริมาณที่เข้มข้นเป็นระยะเวลานานๆ จะทำให้มีอาการท้องเสียได้ เพราะมีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อนๆ นั่นเอง ดังนั้นเราจึงควรรับประทานอย่างเหมาะสมจึงจะดีที่สุด
